Καλά να περάσετε
Τις Κολυμπήθρες στο Πάπιγκο
Οι Κολυμπήθρες είναι ένα σπάνιο φυσικό φαινόμενο, που, σύμφωνα με ιστορικές πηγές, κέρδισε το ενδιαφέρον μέχρι και του Αλή Πασά, ο οποίος απολάμβανε το μπάνιο του τους καλοκαιρινούς μήνες. Θα τις συναντήσετε ανάμεσα στο Μεγάλο και το Μικρό Πάπιγκο, πολύ κοντά στο ρέμα του Ρογκόβου. Σε 2 λεπτά, ακολουθώντας ένα μονοπάτι, θα αντικρίσετε τις πρώτες. Το θέαμα είναι μαγευτικό! Πρόκειται για ένα «στένεμα» του ρέματος, που το μετατρέπει σε μικρό φαράγγι, δημιουργώντας με το νερό μικρές φυσικές πισίνες.
Σκάλα Βραδέτου
Το χωριό των Ζαγοροχωρίων, που βρίσκεται στο μεγαλύτερο υψόμετρο (1.340 μ.), εκπλήσσει με την ομορφιά του. Αυτό όμως που το έχει κάνει γνωστό τοις πάσι είναι η περίφημη Σκάλα του, η μεγαλύτερη από τις 4 που σώζονται στο κεντρικό Ζαγόρι. Πρόκειται για καλντερίμι 1.200 σκαλοπατιών που σμιλεύτηκε από ντόπια πέτρα και μέχρι το 1970 αποτελούσε τον μοναδικό τρόπο επικοινωνίας μεταξύ του χωριού και του γειτονικού Καπέσοβου. Σήμερα προσελκύει χιλιάδες πιστούς της πεζοπορίας. Η διαδρομή διαρκεί 40 λεπτά.
Φαράγγι του Βίκου
Το πανέμορφο επιβλητικό φαράγγι αποτελεί τον απόλυτο πρωταγωνιστή της περιοχής. Με μήκος 12 χλμ. -ξεκινά από τον Βίκο και καταλήγει στο χωριό των Κήπων- κατέχει ρεκόρ Guinness, καθώς πρόκειται για το βαθύτερο παγκοσμίως. Μαζί με τον ποταμό Βοϊδομάτη συνιστά τον πυρήνα του Εθνικού Δρυμού Βίκου-Αώου. Η διάσχισή του διαρκεί 5 ώρες.
Δρακόλιμνη Τύμφης (Γκαμήλας)
Η Δρακόλιμνη της Γκαμήλας βρίσκεται στo όρος Τύμφη, σε υψόμετρο 2.100 μ., και το βάθος της, σύμφωνα με κάποιες μετρήσεις, δεν ξεπερνά τα 3 μέτρα! Ανεπανάληπτο αλπικό τοπίο, με μόνιμο νερό και τους χαρακτηριστικούς τρίτωνες (ένα σπάνιο αμφίβιο που μοιάζει με σαύρα). Η λίμνη οφείλει τη δημιουργία της στους τελευταίους παγετώνες πριν από 10.000 χρόνια. Εκεί θα φτάσετε μετά από 4 ώρες πεζοπορίας από το Μικρό Πάπιγκο, ενώ απέχει 1 ώρα από το καταφύγιο στο διάσελο της Αστράκας.
Το γεφύρι Καλογερικό ή του Πλακίδα
Το γεφύρι Καλογερικό ή του Πλακίδα, κοντά στους Κήπους και το Κουκούλι, είναι ένα από τα ελάχιστα πέτρινα τρίτοξα γεφύρια, στον ποταμό Βοϊδομάτη, τον παραπόταμο του Αώου. Ονομάστηκε «Καλογερικό» γιατί από ξύλινο που ήταν, μετατράπηκε σε πέτρινο με χορηγία του Ηγουμένου Σεραφείμ το 1748. Πήρε επιπρόσθετα το όνομα «Πλακίδα», μιας κι επισκευάστηκε το 1863 από τους Αλέξη και Ανδρέα Πλακίδα.
Μονή Ρογκοβού
Χτισμένη ανάμεσα στο Τσεπέλοβο και το Καπέσοβο, η μονή Ρογκοβού χτίστηκε τον 11ο αιώνα και είναι ξακουστή για το επιχρυσωμένο ξυλόγλυπτο τέμπλο της και τις τοιχογραφίες που χρονολογούνται από το 1765.
Μονή Παναγίας Σπηλιώτισσας
Βρίσκεται σκαρφαλωμένο σε απόκρημνα βράχια μεταξύ Αρίστης και Πάπιγκου, κοντά στις όχθες του Βοϊδομάτη. Χτίστηκε το 1579 και χρησίμευσε ως καταφύγιο για τους κατοίκους, όταν αυτοί κινδύνευαν από τους Τούρκους. Παρατηρήστε το ξυλόγλυπτο τέμπλο και τις άριστης ηπειρώτικης τεχνικής τοιχογραφίες, που γυρίζουν το χρόνο στον 17ο αιώνα.
Μονή Αγίας Παρασκευής στο Μονοδένδρι
Στέκει επιβλητικά στο χείλος του γκρεμού της χαράδρας του Βίκου, ενώ ένα γραφικό, λιθόστρωτο, κατηφορικό καλντερίμι οδηγεί στην είσοδό του. Είναι ένα από τα αρχαιότερα μοναστήρια της Ηπείρου και χρονολογείται στο 1412. Η μονή είναι ένα πραγματικό πέτρινο φρούριο, με καλοχτισμένα κελιά, καταπακτή, πηγάδι, ενώ είναι δυνατόν να την επισκεφθεί κανείς τις πρωινές ώρες.
Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Λαζαρίδη
Το μουσείο στεγάζεται στο σπίτι του φυσιοδίφη Κώστα Λαζαρίδη, στο χωριό Κουκούλι. Περιέχει μια έκθεση από σπάνια φυτά, που προέκυψε από την περισυλλογή 1.240 διαφορετικών ειδών που ευδοκιμούν στα φαράγγια και τα βράχια του Βίκου. Ανοιχτά Τετ.-Κυρ. (κατόπιν συνεννοήσεως). (Τηλ. 26530 71775)
Λαογραφικό Μουσείο Αγάπιου Τόλη
Το λαογραφικό μουσείο λειτουργεί στους Κήπους (38 χλμ. από τα Γιάννενα), με 40.000 εκθέματα από την καθημερινότητα των κατοίκων της περιοχής του Ζαγορίου. Η μεγάλη αυτή λαογραφική συλλογή στεγάζεται σε τρία αρχοντικά σπίτια και περιέχει σκεύη νοικοκυριού, είδη λαϊκής Τέχνης, ενδυμασίες, κεντήματα, φωτογραφίες βασιλέων, διάφορες γκραβούρες, ένα σαλόνι του 19ου αιώνα κ.ά. Είσοδος: ελεύθερη. Καθημερινά από τις 08:30-13:00 και από τις 17:30-20:30. ( Κήποι, τηλ. 26530 71826)
Ο ποταμός Βοϊδομάτης
Η πρωτόγνωρη φυσική ομορφιά του μαγεύει τους επισκέπτες, ενώ τα πεντακάθαρα παγωμένα νερά, που πηγάζουν από το φαράγγι του Βίκου και καταλήγουν στον Αώο, αποτελούν πόλο έλξης για χιλιάδες λάτρεις των extreme sports, που επιδίδονται σε rafting, cannoe και kayak. Είναι από τα ελάχιστα ποτάμια με πόσιμο νερό και σταθερή θερμοκρασία 4οC όλον το χρόνο.
Διαδρομές με αυτοκίνητο
1) Καλπάκι- Μεσοβούνι-Άγιος Μηνάς- Αρίστη – Βίκος
2) Καλπάκι- Μεσοβούνι-Άγιος Μηνάς – Αρίστη - Πάπιγκο
3) Ιωάννινα – Ασπράγγελοι – Βίτσα – Μονοδένδρι – Άνω Πεδινα – Κάτω Πεδινά – Ελαφότοπος – Αρίστη - Πάπιγκο
4) Ασπράγγελοι – Δίλοφο - Κήποι –Νεγάδες - Φραγγάδες – Λεπτοκαρυά
5) Κήποι – Κουκούλι – Καπέσοβο - Σκαμνέλι – Γυφτόκαμπος – Ηλιοχώρι - Βρυσοχώρι
6) Ελάτη – Δίκορφο – Ανθρακίτης – Μηλιωτάδες – Άμπελος – Τρίστενο –Γρεβενίτι – Φλαμπουράρι – Ελατοχώρι – Μακρίνο – Καστανώνας – Δόλιανη – Λεπτοκαρυά – Κήποι.
7) Βοβούσα – Βάλια Κάλντα

9) Κήποι – Κουκούλι – Καπέσοβο - Σκαμνέλι – Γυφτόκαμπος – Βοβούσα (Απαιτείτε 4χ4)
10) Ιωάννινα – Μηλιωτάδες – Ιτέα – Πέτρα – Δεμάτι
• Ανατολικό Ζαγόρι ( 15 αντικείμενα)
Βρίσκεται βορειοανατολικά από τα Ιωάννινα και περιλαμβάνει όμορφα χωριά όπως: τα χωριά της κοιλάδας του Βάρδα (Γρεβενίτι, Ελατοχώρι, Μακρίνο, Φλαμπουράρι, Τρίστενο), τα χωριά της κοιλάδας του Ζαγορίτικου (Ανθρακίτης, Καρυές, Δόλιανη, Καβαλλάρι), την όμορφη Βοβούσα, τα χωριά Δεμάτι, Ιτέα, Πέτρα, Καστανώνα και τους συνοικισμούς Αγίας Παρασκευής και Ποταμιάς.
• Δυτικό Ζαγόρι ( 6 αντικείμενα)
Στο Δυτικό Ζαγόρι είναι τα χωριά Β.Δ των Ιωαννίνων. Η Αρίστη χτισμένη σε μια χαρισματική θέση απέναντι από τους βράχινους πύργους της Τύμφης, τη Γκαμήλα, προσφέρεται για περιπλάνηση στα καλντερίμια. Από τη γέφυρα του Βοϊδομάτη πιο κάτω ξεκινά μονοπάτι που οδηγεί στις πηγές του ποταμού. Πολύ κοντά στην Αρίστη το χωριό Βίκος και στο βάθος της πυκνόφυλλης πλατανιάς το μοναστήρι της Παναγιάς Σπηλιώτισσας σκαρφαλωμένο στο βράχο
• Κεντρικό Ζαγόρι ( 25 αντικείμενα)
Στο Κεντρικό Ζαγόρι αρχικά συναντάς τα Άνω και Κάτω Πεδινά, τη Βίτσα και Μονοδένδρι με τα πέτρινα δρομάκια, τα αρχοντικά και το μοναστήρι της Αγίας Παρασκεύης. Το μονοπάτι που υπάρχει στην αρχή του χωριού οδηγεί στο φαράγγι του Βίκου. Διασχίζοντας το φαράγγι μετά από 5 ώρες ποδαρόδρομο και απολαμβάνοντας το μοναδικής ομορφιάς τοπίο φτάνετε στις πηγές του Βοϊδομάτη. Άλλα χωριά είναι το Δίλοφο, η Ελάτη, οι Ασπράγγελοι, οι Κήποι, οι Νεγάδες, το Τσεπέλοβο, το Σκαμνέλι, ο Ελαφότοπος, το Κουκούλι, το Καπέσοβο.
Αν επισκέπτεσαι πρώτη φορά την περιοχή προσπάθησε να Θαυμάσεις το Φαραγγι του Βικου απο διάφορα σημεία θέασης όπως για παράδειγμα:
- Μοναστήρι Αγιας Παρασκευής και θέση Οξυά (Δίπλα και λίγο μετά το Μονοδένδρι)
- Θέση Μπελόη, λίγο μετά το Βραδέτο
- Θέση Βίκος (Χωριό Βίκος)
- Πύργοι Αστράκας (από Μικρό - Μεγάλο Πάπιγκο, Αρίστη, Βίκο, Παλιά Κλειδωνιά ...)
- ..... και πολλά άλλα σημεία off-road που θα χαρείς να ανακαλύψεις
ΑΓΟΡΟΧΩΡΙΑ ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ/Βοϊδομάτης Ποταμός
Ο επίγειος παράδεισος που δημιουργεί το ανεπανάληπτο τοπίο του Βοϊδομάτη ποταμού θα σας μαγέψει! Ο Βοϊδομάτης ποταμός πηγάζει από το φαράγγι του Βίκου και συναντάει τον Αώο ποταμό στον κάμπο της Κόνιτσας.
Είναι ένα από τα ελάχιστα ποτάμια που έχει πεντακάθαρα νερά και το νερό του είναι πόσιμο. Τα καταγάλανα νερά του έχουν σταθερή θερμοκρασία 4 βαθμών κελσίου όλο το χρόνο και σας προκαλεί να κάνετε μια βουτιά κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.
Περπατήστε στα μονοπάτια στις όχθες του ποταμού και απολαύστε την απαράμιλλη φυσική ομορφιά που συνθέτουν τα πλατάνια και τα πέτρινα γεφύρια που υπάρχουν σε κάποια σημεία.
ΖΑΓΟΡΟΧΩΡΙΑ ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ/Φαράγγι του Βίκου
Το αριστούργημα της φύσης, το Φαράγγι του Βίκου, θα σας προκαλέσει δέος ενώ θα θαυμάσετε το άγριο επιβλητικό του τοπίο σε συνδυασμό με την θέα που προσφέρει.
Το φαράγγι του Βίκου διασχίζει το δυτικό και το κεντρικό Ζαγόρι ξεκινώντας από το χωριό Βίκος και καταλήγοντας στο χωριό Κήποι. Το φαράγγι έχει μήκος 12 χλμ. περίπου και κατέχει ρεκόρ Guiness σαν το φαράγγι με το μικρότερο άνοιγμα στον κόσμο –μόλις 1100 μέτρα- και με βάθος που ξεπερνά τα 900 μέτρα.
Η κατάβαση στο φαράγγι γίνεται μέσω μονοπατιών που ξεκινούν από κάποια Ζαγοροχώρια όπως το Μονοδένδρι, η Βίτσα, ο Βίκος, το Μικρό και το Μεγάλο Πάπιγκο. Η θέα από ορισμένα σημεία όπως το χωριό Βαρδέτο και από τη θέση Οξιά είναι μαγευτική.
Πρόκειται στην πραγματικότητα για μια χαράδρα που στην κοίτη της ρέει ο ποταμός Βίκος ενώ στο τέλος της έχει τις πηγές του ο ποταμός Βοϊδομάτης.
Το φαράγγι του Βίκου μαζί με το Βοϊδομάτη ποταμό αποτελούν τον πυρήνα του Εθνικού Δρυμού Βίκου-Αώου.
Το Φαράγγι του Βίκου αποτελεί μια από τις πιο δημοφιλείς διαδρομές περιηγητών, με διάρκεια 5 ωρών για έμπειρες ομάδες, προσφέροντας ανεπανάληπτες εικόνες.
ΖΑΓΟΡΟΧΩΡΙΑ ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ/Εθνικός Δρυμός Βίκου-Αώου
Ο Εθνικός Δρυμός Βίκου-Αώου βρίσκεται στο Ζαγόρι, βόρεια των Ιωαννίνων και συνορεύει βορειοανατολικά με τον Εθνικό Δρυμό Πίνδου – Βάλια Κάλντα. Είναι μια περιοχή προστατευόμενου φυσικού πλούτου που ανακηρύχθηκε Εθνικός Δρυμός το 1973.
Η περιοχή έχει ενταχθεί στο ευρωπαϊκό δίκτυο προστατευόμενων περιοχών natura 2000 και διακρίνεται για τις εναλλαγές στο τοπίο: πυκνές κατάφυτες εκτάσεις αλληλοδιαδέχονται απόκρημνους γκρεμούς.
Η περιοχή του Βίκου-Αώου αποτελεί έναν από τους δέκα Εθνικούς Δρυμούς της Ελλάδας και περιλαμβάνει το φαράγγι του Βίκου, που μαζί με τον Βοϊδομάτη ποταμό αποτελούν τον πυρήνα του δρυμού. Επίσης, στην περιοχή περιλαμβάνεται τμήμα της οροσειράς της Τύμφης, η χαράδρα του Αώου καθώς και κάποιοι διατηρητέοι οικισμοί.
Μέσα στα όρια του Δρυμού υπάρχουν κάποια από τα σημαντικότερα χωριά του Ζαγορίου όπως το Μονοδένδρι, το Μικρό και το Μεγάλο Πάπιγκο και ο Βίκος. Περιμετρικά του δρυμού υπάρχουν τα χωριά Αρίστη, Βίτσα, Άγιος Μηνάς, Βραδέτο, Καπέσοβο και Βρυσοχώρι.
Ο Δρυμός έχει έκταση 122.250 στρέμματα από τα οποία τα 34.120 στρέμματα είναι ο κύριο πυρήνας. Η περιοχή έχει απότομες και ψηλές κορυφές, με υψηλότερη αυτή της Γκαμήλας στα 2.497 μέτρα στην Τύμφη.
Στον Δρυμό ενδημούν πέντε είδη φυτών μοναδικά στον κόσμο ενώ εντυπωσιακή είναι και η συλλογή του φυσιοδίφη Κώστα Λαζαρίδη που συνέλεξε 1240 διαφορετικά είδη φυτών που αντιπροσωπεύουν 96 από τις 149 οικογένειες φυτών. Την συλλογή μπορείτε να θαυμάσετε στο Κουκούλι, στο μουσείο φυσικής ιστορίας.
Ο Δρυμός διαθέτει και πλούσια πανίδα η οποία περιλαμβάνει 10 είδη αμφιβίων όπως ο σπάνιος αλπικός τρίτωνας, 21 είδη ερπετών, 130 είδη πουλιών όπως ο απειλούμενος μαυροπελαργός και χρυσαετός καθώς και 24 είδη θηλαστικών όπως αρκούδα, αγριογούρουνο, ζαρκάδι κ.α.
Ο Εθνικός Δρυμός Βίκου-Αώου περιλαμβάνει ένα πολύ σπάνιο και εξαιρετικά ευαίσθητο οικοσύστημα γι’ αυτό και δεν επιτρέπεται καμία ανθρώπινη δραστηριότητα, εκτός από την περιήγηση και την αναψυχή.
ΖΑΓΟΡΟΧΩΡΙΑ ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ/Γεφύρια
Σχεδόν σε κάθε σας βήμα θα συναντήσετε κάποια από τα πανέμορφα γεφύρια των Ζαγοροχωρίων που θα σας εντυπωσιάσουν με τη γραφικότητά τους. Στο Ζαγόρι υπάρχουν περίπου 60 παραδοσιακά γεφύρια κατασκευασμένα τον 18ο – 19ο αιώνα με άρτια αρχιτεκτονική. Τα περισσότερα γεφύρια κατασκευάστηκαν με δωρεές πλουσίων Ζαγορισίων γι’ αυτό και φέρουν το όνομά τους.
Τα πέτρινα παραδοσιακά γεφύρια στολίζουν τα Ζαγοροχώρια με την παρουσία τους και παραπέμπουν τον επισκέπτη σε άλλες εποχές. Τα περισσότερα γεφύρια διατηρούνται σε πολή καλή κατάσταση έως σήμερα και μερικά από τα πιο σημαντικά γεφύρια είναι:
Γεφύρι Καμπέρ Αγά
Το Γεφύρι του Καμπέρ Αγά βρίσκεται κοντά στο χωριό Μηλιωτάδες του Ανατολικού Ζαγορίου, πάνω από τον ποταμό Ζαγορίτικο. Είναι ένα χαμηλό, πέτρινο μονότοξο γεφύρι που κατασκευάστηκε με χρήματα του αγά Καμπέρ στον οποίο οφείλει και το όνομά του.
Το άνοιγμά του γεφυριού είναι 18 μέτρα και το ύψος του 5 μέτρα.
Γεφύρι Πλακίδα ή Καλογερικό
Το Γεφύρι του Πλακίδα ή Καλογερικό χτίστηκε το 1814 και βρίσκεται κοντά στα χωριά Κήποι και Κουκούλι στο Κεντρικό Ζαγόρι. Είναι ένα τρίτοξο γεφύρι που αρχικά ήταν ξύλινο ενώ μετά με χορηγία του ηγούμενου Σεραφείμ μετατράπηκε σε πέτρινο και ονομάστηκε ¨Καλογερικό¨.
Αργότερα, πήρε και το όνομα ¨Πλακίδα¨, από τον Αλέξη Πλακίδα που το επισκεύασε το 1863. Είναι ένα από τα λιγοστά τρίτοξα γεφύρια του Ζαγορίου και ένα από τα πιο φημισμένα που θα σας εντυπωσιάσει με την γραφικότητά του.
Γεφύρι Νούτσου ή Κόκκορη
Το Γεφύρι του Νούτσου ή Κόκορη βρίσκεται μεταξύ των χωριών Κουκούλι, Δίλοφο και Κήποι του Κεντρικού Ζαγορίου, πάνω στον κεντρικό δρόμο για το Ζαγόρι. Θα σας εντυπωσιάσει η καμάρα του γεφυριού.
Την κατασκευή του γεφυριού χρηματοδότησε ο Νόυτσος Κοντοδήμος από το Βαρδέτο γύρω στο 1750, όπου οφείλει και το ένα του όνομα ενώ πολλοί ήταν αυτοί που συμμετείχαν στην επισκευή του όπως ο μυλωνάς Γρηγόρης Κόκκορης από το Κουκούλι που διέθεσε χρήματα για να επισκευαστεί το γεφύρι το 1910. Σε αυτόν οφείλει το δεύτερο όνομά του.
Γεφύρι Βοϊδομάτη
Το Γεφύρι του Βοϊδομάτη βρίσκεται εκεί που τελειώνει η χαράδρα του Βίκου, στο χωριό Κλειδωνία. Πρόκειται για ένα μονότοξο γεφύρι με μακρόστενη καμάρα που χτίστηκε το 1853.
Το γεφύρι του Βοϊδομάτη διατηρείται σε άριστη κατάσταση και είναι φημισμένο τόσο για την φυσική του τοποθεσία που προσφέρει μαγευτική θέα όσο και για ένα αιματηρό επεισόδιο που έλαβε χώρα εκεί μεταξύ δυο οικογενειών για λόγους τιμής.
Γεφύρι Κοντοδήμου ή Λαζαρίδη
Το Γεφύρι του Κοντοδήμου ή Λαζαρίδη βρίσκεται στη χαράδρα του Μικρού Βίκου, κοντά στο χωριό Κήποι στο Κεντρικό Ζαγόρι. Το γεφύρι ενώνει τους Κήπους με το χωριό Κουκούλι.
Το μονότοξο γεφύρι του Κοντοδήμου ή Λαζαρίδη χτίστηκε το 1753 από τον Τόλη Κοντοδήμο στον οποίο οφείλει και το όνομά του αλλά είναι γνωστό και ως Γεφύρι Λαζαρίδη από τον δάσκαλο Κώστα Λαζαρίδη που κατάγεται από το Κουκούλι.
Αξίζει να κάνετε έναν περίπατο ως το γεφύρι, από ένα χτιστό μονοπάτι που οδηγεί ως αυτό.
Γεφύρι Μύλου
Το Γεφύρι του Μύλου βρίσκεται στο χωριό Κήποι του Κεντρικού Ζαγορίου, στον ποταμό Μπαγιώτικο. Είναι ένα δίτοξο γεφύρι με δυο μεγάλες καμάρες και μια μικρότερη και χτίστηκε το 1748. Το γεφύρι πήρε το όνομά του από τον εκκλησιαστικό μύλο που υπάρχει εκεί κοντά ενώ είναι συνδεδεμένο με την παράδοση αφού από την κορυφή του ρίχνει ο παπάς τον σταυρό την ημέρα των Θεοφανίων.
Γεφύρι Μίσιου
Το Γεφύρι του Μίσιου βρίσκεται ενώνει τα χωριά Βίτσα και Κουκούλι του Κεντρικού Ζαγορίου και βρίσκεται στο παλιό καλντερίμι της Σκάλας της Βίτσας. Είναι ένα μονότοξο γεφύρι που χτίστηκε από τον Αλέξη Μίσιο το 1748.
Το γεφύρι Μίσιου προσφέρει μαγευτική θέα στο Φαράγγι του Βίκου.
Γεφύρι Τσίπιανης
Το Γεφύρι της Τσίπιανης βρίσκεται κοντά στο χωριό Μηλιωτάδες του Ανατολικού Ζαγορίου, πάνω από τον ποταμό Βάρδα. Πρόκειται για ένα μονότοξο γεφύρι με μια μεγάλη καμάρα και χτίστηκε το 1875.
ΖΑΓΟΡΟΧΩΡΙΑ ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ/Καλντερίμια
Όλα τα χωριά του Ζαγορίου είναι γεμάτα γραφικά καλντερίμια, σκάλες και μονοπάτια που είναι χτισμένα πολλά χρόνια πριν και χρησιμοποιούνταν από τους κατοίκους για τις μετακινήσεις τους.
Τα περισσότερα καλντερίμια διατηρούνται σε πολύ καλή κατάσταση και είναι προσβάσιμα ενώ το 1996 σηματοδοτήθηκαν όλα φέροντας το γράμμα Ζ και αριθμήθηκαν με αύξοντα αριθμό.
Αξίζει να περπατήσετε σε αυτά τα μονοπάτια και τις σκάλες και να απολαύσετε την υπέροχη θέα που προσφέρουν.
Μερικά από τα πιο εντυπωσιακά καλντερίμια είναι:
Σκάλα Βραδέτου
Η Σκάλα του Βραδέτου είναι ένα εντυπωσιακό καλντερίμι με 1200 σκαλιά, στην κορυφή του οποίου βρίσκεται το Βραδέτο.
Η Σκάλα Βραδέτου βρίσκεται στο Κεντρικό Ζαγόρι και κατασκευάστηκε το 1328. Η Σκάλα ενώνει τα χωριά Καπέσοβο και Βραδέτο ενώ θα σας εκπλήξει η φυσική ομορφιά και η γραφικότητα του τοπίου μαζί με τα δυο πέτρινα γεφύρια που βρίσκονται εκεί.
Σκάλα Βίτσας
Ένα φανταστικό μονοπάτι είναι αυτό που ενώνει την Βίτσα με το Κουκούλι, η Σκάλα της Βίτσας. Εκεί κοντά, βρίσκεται και το γεφύρι του Μίσιου που περνάει το ποτάμι του Βίκου. Ένα πλακόστρωτο μονοπάτι που αξίζει να επισκεφθείτε!
Σκάλα Κουκουλίου
Η Σκάλα του Κουκουλίου ενώνει δυο χωριά του Κεντρικού Ζαγορίου, τους Κήπους με το Κουκούλι. Από εκεί μπορείτε να θαυμάσετε πανέμορφες τοποθεσίες.
ΖΑΓΟΡΟΧΩΡΙΑ ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ/Αρχαιολογικοί Χώροι
Στην ευρύτερη περιοχή του Ζαγορίου ανακαλύφθηκαν και εξερευνήθηκαν αρκετοί αρχαιολογικοί χώροι με μεγάλη ιστορική και πολιτιστική σημασία.
Κάποιοι από αυτούς είναι:
Αρχαίος Οικισμός Μολοσσών στη Βίτσα: Ανάμεσα στη Βίτσα και το Μονοδένδρι, στη θέση Γενίτσαρη, εντοπίστηκε ο αρχαίος Μολοσσικός οικισμός το 1965.
Ο Μολοσσικός οικισμός χρονολογείται μεταξύ του 9ου και 4ου αιώνα π.Χ. και περιλαμβάνει μολοσσιακό οικισμό και δυο νεκροταφεία.
Στο νεκροταφείο του οικισμού βρέθηκαν 26 τάφοι του 8ου – 4ου αιώνα και 151 τάφοι του 9ου – 4ου αιώνα π.Χ. Τα κτερίσματα των τάφων ήταν μαχαίρια, ξίφη, όπλα και αιχμές δοράτων στους ανδρικούς τάφους, ενώ στους τάφους των γυναικών βρέθηκαν κοσμήματα, περιδέραια, δακτυλίδια κ.α.
Σε όλους τους τάφους βρέθηκαν Αττικά και Κορινθιακά αγγεία του 6ου – 4ου π.Χ. αιώνα και χάλκινα σκεύη.
Βραχοσκεπή Μπόιλα: Η Βραχοσκεπή Μπόιλα βρίσκεται στο κατώτερο τμήμα της χαράδρας του Βοϊδομάτη. Οι ανασκαφές άρχισαν το 1983 και έχουν βρεθεί παλαιολιθικά εργαλεία από πυριτόλιθο, κατάλοιπα πανίδας κ.α.
ΖΑΓΟΡΟΧΩΡΙΑ ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ/Λίμνες
Στα Ζαγοροχώρια υπάρχουν αρκετές λίμνες, άλλες μικρές και άλλες μεγαλύτερες, που θα σας εντυπωσιάσουν με το άγριο επιβλητικό τους τοπίο και το φυσικό τοπίο που τις περιβάλλει.
Οι περιοχές όπου βρίσκονται οι λίμνες είναι σημαντικοί βιότοποι και την εικόνα της πανίδας της περιοχής συνθέτουν τα αρπακτικά πτηνά, τα μικρά θηλαστικά και τα αγριοκάτσικα.
Οι καλύτερες εποχές για να επισκεφθείτε τις Δρακόλιμνες είναι η άνοιξη και το φθινόπωρο.
Δρακόλιμνη Γκαμήλας
Η Δρακόλιμνη της Γκαμήλας βρίσκεται στην Τύμφη σε υψόμετρο 2.100 μέτρων. Βρίσκεται μέσα σ’ ένα μοναδικό φυσικό τοπίο και αποτελεί δημοφιλή ορειβατικό προορισμό. Η αλπική λίμνη έχει μόνιμο νερό και Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της είναι οι Αλπικοί Τρίτωνες (Triturus alpestris), ένα σπάνιο είδος αμφιβίου που μοιάζει με μικρό δράκο.
Στην Λίμνη μπορείτε να φτάσετε μετά από 4 περίπου ώρες πεζοπορίας από το Μικρό Πάπιγκο ενώ απέχει 1 ώρα από το οργανωμένο καταφύγιο στο διάσελο της Αστράκας.
Δρακόλιμνη Σμόλικα
Η Δρακόλιμνη του Σμόλικα βρίσκεται στην δυτική κλιτή του δεύτερου σε ύψους βουνού της Ελλάδας, του Σμόλικα. Ο Σμόλικας κατοικείται από αλπικούς Τρίτωνες και εκτείνεται λίγα χιλιόμετρα βόρεια της Τύμφης με όριο το φαράγγι του Αώου.
Λίμνη Ξερόλουτσα
Η λίμνη Ξερόλουτσα βρίσκεται σε υψόμετρο 1750 μέτρων και είναι η ένωση δυο λιμνών που σχηματίζονται από τα νερά των πηγών της κοιλάδας Λάκα Τσουμάνη.
Η Λίμνη με τα νούφαρα
Η λίμνη με τα νούφαρα βρίσκεται στο Ανατολικό Ζαγόρι, μόλις 4 χλμ. από το χωριό Γρεβενίτι. Είναι μια μικρή λίμνη που βρίσκεται μέσα σε πυκνό δάσος και τα νερά της είναι καλυμμένα με νούφαρα.
Ένα εντυπωσιακό θέαμα που μοιάζει σαν να είναι βγαλμένο από παραμύθι.
ΖΑΓΟΡΟΧΩΡΙΑ ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ/Μουσεία & Βιβλιοθήκες
Σε αρκετά χωριά του Ζαγορίου υπάρχουν μουσεία και βιβλιοθήκες που είναι ιδιαίτερης πολιτιστικής σημασίας.
Μερικά από αυτά είναι:
Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Λαζαρίδη
Το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Λαζαρίδη, στεγάζεται στο σπίτι του φυσιοδίφη Κώστα Λαζαρίδη που με μεράκι συνέλεξε όλη τη σπάνια χλωρίδα του Βίκου.
Είναι μια συλλογή του Κώστα Λαζαρίδη από σπάνια φυτά (συνέλεξε 1240 διαφορετικά είδη φυτών που αντιπροσωπεύουν 96 από τις 149 οικογένειες φυτών) που ευδοκιμούν στα φαράγγια και τα βράχια του Βίκου.
Τα σπάνια αυτά φυτά συγκέντρωσαν το ενδιαφέρον πολλών επιστημόνων και βοτανολόγων.
Μουσείο Παραδοσιακών Ασχολιών
Το Μουσείο Παραδοσιακών Ασχολιών βρίσκεται στο χωριό Ελαφότοπος του κεντρικού Ζαγορίου. Το μουσείο περιλαμβάνει πλούσια συλλογή λαογραφικού υλικού, ειδικά εργαλεία και σκεύη από την ευρύτερη περιοχή του Ζαγορίου.
Λαογραφικό Μουσείο Αγάπιου Τόλη
Το Λαογραφικό Μουσείο Αγάπιου Τόλη βρίσκεται στο χωριό Κήποι του Κεντρικού Ζαγορίου. Περιλαμβάνει μια πλούσια λαογραφική συλλογή από 40.000 είδη της καθημερινής ζωής από όλη την περιοχή του Ζαγορίου. Τη συλλογή συνέλεξε με μεράκι ο Αγάπιος Τόλης.
Βιβλιοθήκη Μιχ. Αναγνωστόπουλου
Η Βιβλιοθήκη του Μιχαήλ Αναγνωστόπουλου βρίσκεται στο Μεγάλο Πάπιγκο στο Δυτικό Ζαγόρι και πρόκειται για προσωπική του συλλογή. Η συλλογή περιλαμβάνει πάνω από 1250 τόμους βιβλίων, τα περισσότερα ξενόγλωσσα αφού τα Ελληνικά λεηλατήθηκαν κατά την περίοδο της κατοχής.
Όλα τα βιβλία έχουν εκδοθεί ανάμεσα στο 1750 και το 1906.
Βιβλιοθήκη Πασχαλείου Σχολής
Η Βιβλιοθήκη της Πασχάλειας Σχολής βρίσκεται στο χωριό Καπέσοβο του Κεντρικού Ζαγορίου. Είναι μια μικρή βιβλιοθήκη που στεγάζεται στο κτίριο της Πασχάλειας Σχολής και διαθέτει πολύ αξιόλογα βιβλία όπως ένα από τα 13 σωζόμενα αντίγραφα της Ελληνικής Χάρτας του Ρήγα Φερραίου.
ΖΑΓΟΡΟΧΩΡΙΑ ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ/Μοναστήρια
Στα Ζαγοροχώρια θα βρείτε πολλά αξιόλογα μοναστήρια. Μερικά από αυτά είναι:
Μονή Ρογκοβού
Η Μονή Ρογκοβού βρίσκεται έξω από το χωριό Τσοπέλοβο και είναι αφιερωμένος στη μνήμη του Ιωάννη του Προδρόμου. Ο ναός βρίσκεται μετά τα κτίρια του ξενώνα και τον βοηθητικών χώρων και χτίστηκε από την Πουλχερία τον 11ο αιώνα.
Ο ναός καταστράφηκε ολοσχερώς και πάνω στα θεμέλιά του χτίστηκε ο νέος ναός το 1749 που έχει τρίκλιτο καθολικό, νάρθηκα και οκτάπλευρο τρούλο. Το 1756 καλλιτέχνες από το Καπέσοβο διακόσμησαν το ναό με το επιχρυσωμένο τέμπλο και τις τοιχογραφίες.
Μονή Βουτσάς
Η Μονή Βουτσάς βρίσκεται στο Ανατολικό Ζαγόρι, στο χωριό Γρεβενίτι. Ιδρυτής της Μονής πιθανότατα ήταν ο Βυζαντινός Αυτοκράτορας Κωνσταντίνος Δ’ ο Πωγωνάτος.
Από το χωριό αρχίζει χωματόδρομος 5 χλμ. που οδηγεί στην μονή. Η μονή είναι αφιερωμένη στη Θεοτόκο Μαρία και γιορτάζει στις 8 Σεπτεμβρίου.
Η μονή Βουτσάς καταστράφηκε πρώτα από τους Τούρκους και έπειτα από τους Γερμανούς ενώ το 1950 ξαναχτίστηκε.
Το εσωτερικό του ναού που είναι διακοσμημένο με καμάρες και σταυροθόλιο, είναι τοιχογραφημένο από τον ιερέα Αθανάσιο και τους μοναχούς Αντώνιο και Νικόδημο (1680-1769).
Μονή Αγίας Παρασκευής στο Μονοδένδρι
Το μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής βρίσκεται στο πανέμορφο χωριό Μονοδένδρι του Κεντρικού Ζαγορίου. Το μοναστήρι στέκει επιβλητικά στο χείλος του γκρεμού της χαράδρας του Βίκου ενώ ένα γραφικό καλντερίμι σας οδηγεί στην είσοδό του.
Το μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής Μονοδενδρίου είναι ένα από τα αρχαιότερα της Ηπείρου και χτίστηκε το 1412 από τονΜιχαήλ,Βοεβόδα του Θερεανού.
Η μονή είναι ένα πραγματικό φρούριο με καλοχτισμένα κελιά, καταπακτή, πηγάδι κ.α. που όλα
τα κοσμεί το περίτεχνο χτίσιμο της πέτρας.
Η εκκλησία διαθέτει παλιές τοιχογραφίες και μονόχωρο καθολικό με ξύλινο ζωγραφισμένο τέμπλο και τοιχογραφίες. Στην αριστερή πλευρά είναι ζωγραφισμένοι ο κτήτορας Βοεβόδας, η γυναίκα του και η κόρη του Παρασκευή, που κατά την παράδοση, μόνασε εδώ.
Κατά την διάρκεια της τουρκοκρατίας το μοναστήρι με τις παράπλευρες σπηλιές χρησίμευε σαν καταφύγιο των κατοίκων.
Μονή Παναγίας Σπηλιώτισσας
Το μοναστήρι της Παναγίας της Σπηλιώτισσας είναι χτισμένο επάνω σε βράχο, δίπλα στον ποταμό Βοϊδομάτη και ανάμεσα στα χωριά Αρίστη και Πάπιγκο.
Στο μοναστήρι κατέφευγαν οι κάτοικοι όταν κινδύνευαν από τους Τούρκους. Το μοναστήρι της Παναγίας της Σπηλιώτισσας γιορτάζει της Ζωοδόχου Πηγής.
Κατά τον Ι. Λαμπρίδη το μοναστήρι χτίστηκε το 1579 ενώ επιγραφές που σώζονται αναφέρουν ότι χτίστηκε το 1665 από τους μοναχούς Ιωακείμ και Σωφρόνιο και το αγιογράφησε ο μοναχός Παρθένιος το έτος 1673.
Οι τοιχογραφίες του ναού και το ξυλόγλυπτο τέμπλο είναι άριστης τέχνης του 17ου αιώνα ενώ το ηγουμενείο έχει διακόσμηση με φυτικές παραστάσεις, έργο του Χιονιαδίτη ζωγράφου Γ. Αναστασίου που το ζωγράφισε το Μάρτιο του 1874.
ΖΑΓΟΡΟΧΩΡΙΑ ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ/Κολυμπήθρες στο Πάπιγκο
Περίπου 500 μέτρα πριν φτάσετε στο Μικρό Πάπιγκο βρίσκεται το ρέμα του Ρογκόβου και μια πινακίδα που σας πληροφορεί σχετικά με τις κολυμπήθρες. Αν ακολουθήσετε το μονοπάτι θα βρεθείτε στις πρώτες κολυμπήθρες όπου ουσιαστικά στενεύει το ρέμα και μετατρέπεται σε μικρό φαράγγι.