AJAX Chat © 2007 StarTrekGuide
? Updates every 5 Seconds
Λάστιχα,Ελαστικά ή Επίσωτρα,αρκετές ονομασίες για ένα απο τα βασικά,στην επιλογή,παρελκόμενα του αυτοκινήτου και γενικά των οχημάτων.Τα λάστιχα είναι υπεύθυνα για την μεταφορά της ροπής και της υποδύναμης στο οδόστρωμα καθώς το όχημα κινήται.Θα πρέπει να προσφέρουν την μέγιστη δυνατή τριβή με την επιφάνεια του οδοστρώματος ωστε να μήν υπάρχει απώλεια πρόσφυσης,θα πρέπει να μπορούν να απορροφούν τις μικρές ανωμαλίες του οδοστρώματος,ωστε αυτές να μην εισέρχονται στο χώρο επιβατών,καθως αποτελούν εν μέρη στοιχείο της ανάρτησης και φυσικά θα πρέπει να έχουν την στοιχειώση αντοχή ωστε να μήν φθήρονται άμεσα.
Λίγη Ιστορία.....
Η ιδέα κατασκευής έχει ξεκινήσει απο πολύ παλιά.Δερμάτινες λωρίδες τοποθετούνταν περιμετρικά στους ξύλινους τροχούς των κάρων ωστε αυτοί να μην φθήρονται.Αργότερα με την έλευση του καουτσούκ ήρθε και η επανάσταση καθώς κάθε τροχός έφερε στην περιφέρειά του δακτύλιο απο αυτό το υλικό η ανακάληψη του ελαστικού ανάγεται στο 1888 απο τον J.B. Dunlop οποίος ξεκίνησε την παραγωγή τους αρχικά για ποδήλατα ενω το 1890 η Michelin ξεκινάει την παραγωγή στα αυτοκίνητα.Έτσι εταιρίες όπως η Pirelli συνεχίζοντας τη βελτίωση του ελαστικού τοποθέτησαν στα ελαστικά τους μεταλλικούς δακτύλιους ενίσχυσης ενω για μεγαλύτερη αντοχη τοποθετούνταν και πλεγμένα λινά απο βαμβακερό ύφασμα το λάστιχο τότε άντεχε για περίπου 3000 με 4000 χιλιόμετρα πριν καταστραφεί εντελώς απο τις υψηλές θερμοκρασίες που αναπτύσονταν.Στις αρχές της δεκαετίας του 1911 η σταυρωτή πλέξη των βαμβακερών λινών αντικαταστάθηκε απο την πλέξη τύπου ¨cord¨ στην οποία τα λινά ήταν παράλληλα και οχι πλεγμένα προσφέροντας μεγαλύτερη αντοχή στο λάστιχο.
Λόγω του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου η δυσκολία παραγωγής και προμήθειας καουστούκ οδήγησε στην εξέλιξη του συνθετικού καουτσούκ το οποίο ήταν φθηνότερο και μπορούσαν να παραχθούν μεγάλες ποσότητες.Στις αρχές του 1930 τα βαμβακερά λινά αντικαταστάθηκαν απο το ¨ρεγιόν¨το οποίο είχε καλύτερα πλεονεκτήματα απο το βαμβάκι ενω το 1950 αναλαλύφθηκαν οι ίνες ¨νάυλον¨ οι οποίες είχαν μεγαλύτερη αντοχή στη σκληρή χρήση ενω το κόστος παραγωγής τους είναι μηδαμινό.
Παραγωγή
Ανάλογα με τον τύπο και τη χρήση κατασκευάζονται λάστιχα με ανάλογα πέλματα και χαρακτηριστικά.Ο τρόπος είναι ο ίδιος όπως παρακάτω
1) Το λάστιχο απο συνθετικό καουτσούκ (SBR όπως λέγεται) δεν θα μπορούσε απο μόνο του να ανταπεξέλθει στην εξέλιξη της αυτοκίνησης,έτσι μαζί του εισάγωνται προς και πρόσθετα όπως κεριά,θείο,έλαια και αιθάλη τα οποία προδίδουν τα επιθυμητά χαρακτηριστικά.Ολά αυτά τα στοιχεία για να προσμειχθούν εισάγωνται σε έναν αναμίκτη που ονομάζεται Bandury εκεί γίνεται η πρόσμηξη οπου το μείγμα που πλέον ονομάζεται ¨γόμμα¨ θα βγεί με τη μορφή ταινίας.
2) Παράλληλα σε κυλινδρική πρέσσα εισάγωνται τα λινά τα οποία περνούν ενδιάμεσα απο δύο ταινίες γόμμας ωστε να επικοληθεί πάνω τους αυτή η διαδικασία θα επιτρέψει στα λινά να επικοληθούν σωστά πάνω στο λάστιχο χωρίς να έχουν φυσαλλίδες αέρα στο εσωτερικό τους.
3) Καπόπιν παιρνούν απο ένα κύλινδρο στον οποίο υπάρχουν στα άκρα τους χαλύβδινοι δακτύλιοι πάνω στους οποίους τυλίγονται τα λινά και σχηματίζουν έτσι το σκελετό του ελαστικού.
4) Ο σκελετός παιρνάει απο μηχανήματα οπου προσκολούνται επάνω του ζώνες απο ψιλό σύρμα οι οποίες προσφέρουν στο λάστιχο αντοχή και ακαμψία στο πάνω μέρος του τοποθετήται η γόμμα του πέλματος.Το ελαστικό τώρα έχει πάρει κυλιδρικό σχήμα και ονομάζεται ¨ημιέτοιμο ελαστικό¨
5) Βουλκανισμός :
Εδώ το ημιέτοιμο ελαστικό θα εισαχθεί σε πρέσα οπου θα αποκτήσει το πέλμα του και τα ανάγλυφα στοιχεία που αναγράφονται στα πλαινά.
6. Έλεγχος :
Εδω το λάστιχο ελέγχεται απο Η/Υ με ακτίνες ¨χ¨ όσο αφορά τη δομή και τις προσμύξεις του ενω περνάει και απο έλεγχο ζυγοσταθμίας.Η παρουσία φυσαλλίδων αέρα καθιστά το λάστιχο άχρηστο,όπως επίσης και η μη ζυγοστάθμησή του.Τα έτοιμα ελαστικά συσκευάζονται και αποθηκεύονται προκειμένου να πάρουν το δρόμο για την αγορά
Σταυρωτά ελαστικά :
Τα σταυρωτά ελαστικά έχουν στον σκελετό τους δύο ζευγάρια λινών με συμμετρικές γωνίες οπου πιάνουν στους χαλύβδινους δακτύλιους οι γωνίες αυτές είναι συνήθως 90 μοίρες.
Radial ελαστικά :
Τα Radial ελαστικά έχουν στο σκελετό τους ένα ή περισσότερα λινά (ανάλογα με τον τύπο του ελαστικού) τα οποία δεν διασταυρώνονται αλλά είναι διατεταγμένα ακτινικά ως προς το κέντρο του ελαστικού.
Οι διαφορές των δύο τύπων φαίνονται παρακάτω
Σαμπρέλες και Tubeless:
Τα πρώτα λάστιχα είχαν στο εσωτερικό τους αεροθαλάμους (σαμπρέλες) οι οποίες φούσκωναν και έδιναν στο λάστιχο την απαιτούμενη πίεση αέρα.Αργότερα η χρήση λεπτής επίστρωσης ¨συνθετικού βουτίλιου¨ στο εδωτερικό του ελαστικού επέτρεψε την απ΄ευθείας εισαγωγή αέρα στο ελαστικό χωρίς τη χρήση σαμπρέλας.Με αυτό τον τρόπο μειώθηκε το κόστος αλλά και αυξήθηκε η ασφάλεια μιας και το λάστιχο δεν κλατάρει άμεσα πχ απο την εισαγωγή καρφιού αλλά χάνει τον αέρα του σιγα-σιγά.
Προσοχή σε καμία περίπτωση να μην γίνεται η χρήση σαμπρέλας σε Tubeless ελαστικά η μή ύπαρξη κατάλληλων εγκοπών στο εσωτερικό του ελαστικού θα δημιουργήσει τριβές με αποτέλασμα την καταστροφή και το κλατάρισμά της :!:
Εξεζητημένοι τύποι ελαστικών
Λάστιχο χιονιού: Η ύπαρξη μεταλλικών καρφιών το καθιστά ικανό να γατζώνει στον πάγο σπάζοντας τον στα σημεία που μπαίνουν.Η κίνηση σε στεγνό οδόστρωμα με αυτού του τύπου το ελαστικό,πέραν τις καταστροφής του,είναι και επικίνδυνη λόγω της ολησθηρότητας των μεταλλικών καρφιών στην άσφαλτο.
Λάστιχο slik : Καθαρά για αγωνιστική χρήση σε πίστες το λάστιχο slik δεν φέρει ανάγλυφο πέλμα αλλά είναι εντελως λείο προκειμένου να έχει την μέγιστη δυνατή τριβή με το έδαφος άρα και πρόσφυση.Οι γόμμες σε τέτοια ελαστικά είναι ειδικές προκειμένου να αντέχουν σε υψηλές θερμοκρασίες.Η χρήση τέτοιου ελαστικού για καθημερινή χρήση απαγορεύεται ενω σε βρεγμένο οδόστρωμα γίνεται εξερετικά επικύνδινο.
Λάστιχο αμμώδους ερήμου : Το ελαστικό αυτό έχει κυλινδρικό πέλμα προκειμένου να μην βυθύζεται εύκολα στην άμμο,τα αραιά τακούνια του επιτρέπει να γατζώνει καλυτερα στο αμμώδες έδαφος ενω η ύπαρξη τακουνιών και στο πλάι το καθιστά ικανό να κινηθεί στο σαθρό έδαφος της ερήμου.
Λαστιχο για πετρώδη και λασπώδη εδάφη : Το σχήμα των τακουνιών σε αυτό το λάστιχο το καθιστά ικανό να γατζώνει στις πέτρες και λάσπη,ενώ η απόσταση μεταξύ τους του επιτρέπει να διώχνει να κατάλοιπα.
Όπως φαίνεται για κάθε έδαφος χρειάζεται και διαφορετικό ελαστικό.Κάτι τέτοιο θα ήταν κοστοβόρο οπότε οι εταιρίες ελαστικών κατασκεύασαν τα ελαστικά All terrain (Α/Τ) τα οποία συγκεντρώνουν κάποια απο τα χαρακτηριστικά των παραπάνω επιτρέποντας στο όχημα να κινηθεί (πάντα στο μέτρο του δυνατού) σε κάθε έδαφος.